Πριν Μιλήσεις, Άκου.
Πριν Γράψεις, Σκέψου.
Πριν Πληγώσεις, Νιώσε.
Πριν Μισήσεις, Αγάπησε.
Πριν τα Παρατήσεις, Προσπάθησε.
Μα Πριν Πεθάνεις, ΖΗΣΕ!
________________________________
>> ”Ανήκω σε µία χώρα µικρή” (Ομιλία του Γιώργου Σεφέρη)
>> Εδώ και μήνες η Ελλάδα είναι στο πραιτόριο. Χλευάζεται και
>> κατασυκοφαντείται. Αναίσχυντοι αργυραμοιβοί την παίζουν στα ζάρια.
>> Προσβάλλουν τους ανθρώπους της, αμφισβητούν την ιστορία της και τον
>> πολιτισμό της. Όποια εφημερίδα και να ανοίξεις, μας έχουν κατατάξει
>> στα «σκουπίδια». Μας θεωρούν ένα περιττό βάρος, από το οποίο όλοι
>> θέλουν να απαλλαγούν, αλλά δεν ξέρουν ακόμα πώς.
>> Ε, λοιπόν, η Ελλάδα δεν είναι για τα σκουπίδια!
>> Δεν είμαστε οι Έλληνες διεφθαρμένοι και τεμπέληδες. Χαβαλέδες ήμασταν
>> για πολύ καιρό. Βάλαμε τον αυτόματο πιλότο. Ένας φτωχός λαός, που
>> γνώρισε την αφθονία και παρασύρθηκε γιατί νόμισε πως θα κρατήσει για
>> πάντα. Πίστεψε και στα «ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα» κάποιων αδίστακτων
>> πολιτικάντηδων. Για την ακρίβεια ίσως στην Ελλάδα υπάρχουν λιγότεροι
>> διεφθαρμένοι και τεμπέληδες απ’ ότι σε πολλές άλλες χώρες.
>> Και τώρα ήρθε η ώρα του λογαριασμού. Είναι μια δύσκολη ώρα, αλλά δεν
>> ήρθε το τέλος.
>> Όμως, ευτυχώς ακόμα στην Ελλάδα το 15% του πληθυσμού της δεν ζει με κουπόνια.
>> Ευτυχώς ακόμα στην Ελλάδα, κάθε ελληνόπουλο έχει δωρεάν πρόσβαση στο
>> Πανεπιστήμιο.
>> Ευτυχώς ακόμα στην Ελλάδα έχουμε ένα, έστω ημιτελές, αλλά έχουμε σύστημα υγείας.
>> Ευτυχώς ακόμα στην Ελλάδα έχουμε ένα κράτος που έχει μια μεγάλη
>> περιουσία. Άλλα κράτη δεν έχουν τίποτα. Αυτήν βλέπουν και
>> ξερογλείφονται.
>> Ευτυχώς ακόμα στην Ελλάδα οι γονείς βοηθάνε τα παιδιά τους και εκείνα
>> τους γονείς τους.
>> Ευτυχώς, η μικρή και φτωχή Ελλάδα δεν ήταν απούσα από καμιά μεγάλη
>> μάχη για την ελευθερία. Και έδινε το είναι της, όταν οι άλλοι είχαν
>> ήδη παραδώσει και την ψυχή και το πνεύμα.
>> Ευτυχώς ακόμα, η Ελλάδα έχει μέλλον.
>> Έβλεπα εκείνα τα κορίτσια της Εθνικής Ομάδος Πόλο, να ανεβαίνουν στον
>> Όλυμπο, μες τη «φωλιά του Δράκου», και είπα , πως δεν χάθηκε η
>> ελπίδα. Υπάρχει ακόμα το μέταλλο του νικητή.
>> Η Ελλάδα έχει μέλλον, γιατί στη μακραίωνα ιστορία της κάθε μεγάλη ήττα
>> και καταστροφή, αντί να την αφανίσει, την ανάσταινε!
>> Γιατί τα γράφω αυτά; Μου τηλεφώνησαν κάποιοι «φίλοι» απ’ το εξωτερικό
>> και μας … νεκρολογούσαν! Είναι απ’ τα κοράκια που έχουν στοιχηματίσει
>> στην πτώχευσή μας και ανησυχούν μήπως και χάσουν τα λεφτά τους! Και
>> βιάζονται! Τόσο πολύ θύμωσα που έκλεισα το τηλέφωνο. Ύστερα τους
>> έστειλα το κείμενο που ακολουθεί …
>>
>> «Ανήκω σε µία χώρα μικρή.
>> Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν ἔχει άλλο ἀγαθὸ παρά τὸν
>> ἀγώνα τοῦ λαοῦ, τὴ θάλασσα, καὶ τὸ φῶς τοῦ ἥλιου.
>> Εἶναι µικρὸς ὁ τόπος µας, ἀλλά ἡ παράδοσή του εἶναι τεράστια καὶ τὸ
>> πράγµα ποὺ τὴ χαρακτηρίζει εἶναι ὅτι µᾶς παραδόθηκε χωρὶς διακοπή.
>> Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα δεν ἔπαψε ποτε της νά µιλιέται. Δέχτηκε τὶς
>> ἀλλοιώσεις ποὺ δέχεται καθετὶ ζωντανό, ἀλλά δεν παρουσιάζει κανένα
>> χάσµα.
>> Ἄλλο χαρακτηριστικὸ αὐτῆς τῆς παράδοσης εἶναι ἡ ἀγάπη της γιά τὴν
>> ἀνθρωπιά, κανόνας της εἶναι ἡ δικαιοσύνη.
>> Στὴν ἀρχαία τραγωδία, τὴν ὀργανωµένη µε τόση ἀκρίβεια, ὁ άνθρωπος ποὺ
>> ξεπερνᾶ τὸ µέτρο, πρέπει νά τιµωρηθεῖ ἀπὸ τὶς Ἐρινύες.
>> Ὅσο γιά µένα συγκινοῦµαι παρατηρώντας πὼς ἡ συνείδηση τῆς δικαιοσύνης
>> εἶχε τόσο πολὺ διαποτίσει τὴν ἑλληνικὴ ψυχή, ὥστε νά γίνει κανόνας τοῦ
>> φυσικοῦ κόσµου.
>> Καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς διδασκάλους µου, τῶν ἀρχῶν τοῦ περασµένου αἰώνα,
>> γράφει: «… θά χαθοῦµε γιατί ἀδικήσαµε …».
>> Αὐτὸς ὁ άνθρωπος ἦταν ἀγράµµατος. Εἶχε µάθει νά γράφει στά τριάντα
>> πέντε χρόνια τῆς ἡλικίας του. Αλλά στὴν Ἑλλάδα τῶν ἡµερῶν µας, ἡ
>> προφορικὴ παράδοση πηγαίνει µακριά στά περασµένα ὅσο καὶ ἡ γραπτή. Τὸ
>> ἴδιο καὶ ἡ ποίηση.
>> Εἶναι γιά µένα σηµαντικὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Σουηδία θέλησε νά τιµήσει
>> καὶ τούτη τὴν ποίηση καὶ ὅλη τὴν ποίηση γενικά, ἀκόµη καὶ ὅταν
>> ἀναβρύζει ἀνάµεσα σ’ἕνα λαὸ περιορισµένο.
>> Γιατί πιστεύω πὼς τοῦτος ὁ σύγχρονος κόσµος ὅπου ζοῦµε, ὁ
>> τυρρανισµένος ἀπὸ τὸ φόβο καὶ τὴν ἀνησυχία, τὴ χρειάζεται τὴν ποίηση.
>> Ἡ ποίηση ἔχει τὶς ρίζες της στὴν ἀνθρώπινη ἀνάσα – καὶ τί θα
>> γινόµασταν ἂν ἡ πνοή µας λιγόστευε;
>> Εἶναι µία πράξη ἐµπιστοσύνης – κι ἕνας Θεὸς τὸ ξέρει ἂν τά δεινά µας
>> δεν τά χρωστᾶµε στὴ στέρηση ἐµπιστοσύνης.
>> Παρατήρησαν, τὸν περασµένο χρόνο γύρω ἀπὸ τοῦτο τὸ τραπέζι, τὴν πολὺ
>> µεγάλη διαφορά ἀνάµεσα στὶς ἀνακαλύψεις τῆς σύγχρονης ἐπιστήµης καὶ
>> στὴλογοτεχνία. παρατήρησαν πὼς ἀνάµεσα σ’ ἕνα ἀρχαῖο ἑλληνικὸ δράµα
>> καὶ ἕνα σηµερινό, ἡ διαφορά εἶναι λίγη. Ναί, ἡ συµπεριφορά τοῦ
>> ἀνθρώπου δε µοιάζει νάἔχει ἀλλάξει βασικά. Καὶ πρέπει νά προσθέσω πὼς
>> νιώθει πάντα τὴν ἀνάγκη ν’ ἀκούσει τούτη τὴν ἀνθρώπινη φωνὴ ποὺ
>> ὀνοµάζουµε ποίηση. Αὐτὴ ἡ φωνὴ ποὺ κινδυνεύει νά σβήσει κάθε στιγµὴ
>> ἀπὸ στέρηση ἀγάπης καὶ ὁλοένα ξαναγεννιέται. Κυνηγηµένη, ξέρει ποὺ να
>> ’βρει καταφύγιο, ἀπαρνηµένη, ἔχει τὸ ἔνστικτο νά πάει νά ριζώσει στοὺς
>> πιὸ ἀπροσδόκητους τόπους. Γι’ αὐτὴ δεν ὑπάρχουν µεγάλα καὶ µικρά µέρη
>> τοῦ κόσµου. Τὸ βασίλειό της εἶναι στὶς καρδιες ὅλων τῶν ἀνθρώπων τῆς
>> γῆς. Ἔχει τὴ χάρη ν’ ἀποφεύγει πάντα τὴ συνήθεια, αὐτὴ τὴ βιοµηχανία.
>> Χρωστῶ τὴν εὐγνωµοσύνη µου στὴ Σουηδικὴ Ακαδηµία ποὺ ἔνιωσε αὐτά τά
>> πράγµατα, ποὺ ἔνιωσε πὼς οἱ γλῶσσες, οἱ λεγόµενες περιορισµένης
>> χρήσης, δεν πρέπει νά καταντοῦν φράχτες ὅπου πνίγεται ὁ παλµὸς τῆς
>> ἀνθρώπινης καρδιᾶς, ποὺ ἔγινε ἕνας Ἄρειος Πάγος ἱκανός νά κρίνει µε
>> ἀλήθεια ἐπίσηµη τὴν άδικη µοίρα τῆς ζωῆς, γιά νά θυµηθῶ τὸν Σέλλεϋ,
>> τὸν ἐµπνευστή, καθώς µᾶς λένε, τοῦ Αλφρέδου Νοµπέλ, αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου
>> ποὺ µπόρεσε νά ἐξαγοράσει τὴνἀναπόφευκτη βία µε τὴ µεγαλοσύνη τῆς
>> καρδιᾶς του.
>> Σ’ αὐτὸ τὸν κόσµο, ποὺ ὁλοένα στενεύει, ὁ καθένας µας χρειάζεται ὅλους
>> τούς άλλους. Πρέπει ν’ ἀναζητήσουµε τὸν άνθρωπο, ὅπου καὶ νά
>> βρίσκεται.
>> Ὅταν στὸ δρόµο τῆς Θήβας, ὁ Οἰδίπους συνάντησε τὴ Σφίγγα, κι αὐτὴ τοῦ
>> ἔθεσε τὸ αἴνιγµά της, ἡ ἀπόκρισή του ἦταν: ὁ άνθρωπος. Τούτη ἡ ἁπλὴ
>> λέξη χάλασε τὸ τέρας. Ἔχουµε πολλά τέρατα νά καταστρέψουµε. Ἂς
>> συλλογιστοῦµε τὴν ἀπόκριση τοῦ Οἰδίποδα.»
>>
>> Ομιλία του Γιώργου Σεφέρη κατά την τελετή παραλαβής του Βραβείου
>> Νόμπελ Λογοτεχνίας, 11 Δεκεμβρίου 1963
>> Σαν να το είπε χθές!
>>
>