Η ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ

Δυστυχώς ή ευτυχώς,η μελισσοκομία δέν είναι μιά ιστορία πού μάς είπε ο παπούς,η γιαγιά,ή τό περιβάλλον μας.Βασίζεται σέ γνώσεις κατά τό 95%,όχι σέ παραμύθια.Κατά καιρούς γράφονται τέτοια παραμύθια,πού στερούνται σοβαρότητας.....

Οπως όλα έχουν τόν κύκλο τους, έτσι καί η μελισσοκομία έχει τόν δικό της

εποχικό κύκλο.Αυτό είναι σημαντικό νά τό έχουμε στό μυαλό μας.

Ειναι γνωστό,ότι ο κύκλος αυτός χωρίζεται σέ τρείς περιόδους.

Στήν εποχή τής ανάπτυξης, τήν εποχή παραγωγής (έκκριση νέκταρος-τροφών),καί τήν εποχή ανάπαυσης(έλειψης τροφών). Στίς εύκρατες περιοχές,διαχωρίζουμε καθαρά τίς περιόδους,σέ αντίθεση μέ τά τροπικά καί υποτροπικά μέρη,πού είναι ποιό δύσκολα νά ξεχωρίσουν.

Η ανθοφορία τών φυτών, καί ποιό σημαντικό η ροή νέκταρος,επηρεάζονται

από τίς εποχιακές καιρικές συνθήκες.Η μέλισσα ανταποκρίνεται σ'αυτές τίς 

αλλαγές,μέ τό βιολογικό της ρολόϊ,(δέν είναι ανάγκη νά τήν πιέζουμε,εκτός καί άν κάνουμε μεγάλης κλίμακας εντατικής μελισσοκομίας-διατεθημένοι γιά έξοδα, 200 κυψέλες καί άνω), διότι όταν υπάρχει αυθονία τροφών γύρης-νέκταρος, τό μελίσσι διεγείρεται αυξάνει  το γόνο,αυξάνεται καί ο πληθυσμός.Οταν υπάρχει έλειψη τροφών στή φύση,μειώνει τόν γόνο,μειώνεται καί ο πληθυσμός.

Τόσο η γύρη,όσο καί τό νέκταρ, είναι απαραίτητα γιά τήν διέγερση τού σμήνους καί τήν παραγωγή γόνου. Οταν εισέρχεται μόνον τό ένα από τά δύο στήν κυψέλη, τότε τό άλλο τό αποθηκεύουν,καί τό χρησιμοποιούν γιά τήν συντήρηση τού γόνου,χωρίς νά διεγείρεται  τό σμήνος γιά τήν αύξηση τού γόνου.

 Αυτό τό λάθος γίνεται από ορισμένους μελισσοκόμους, δίνοντας σιρόπι

χωρίς να υπάρχει γύρη,μέ αποτέλεσμα,νά τό αποθηκεύσει τό μελίσσι κοντά του στό κέντρο τής γονοφωλιάς,στό σημείο γέννας,καί αντί γιά ανάπτυξη νά γίνει καθυστέρηση (απουσία χώρου γέννας γιά τήν βασίλισσα-επέμβαση μελισσοκόμου μέ τοποθέτηση πλαισίων γέννας).

 Γιά μεγάλη παραγωγή γόνου,απαιτούνται μεγάλες ποσότητες εισροής τροφών (νέκταρ-γύρη).Από τήν ποσότητα εισροής τροφής στήν κυψέλη,οι εργάτριες διαφοροποιούν τό ποσό φαγητού πού θά δώσουν στή βασίλισσα, μέ σκοπό νά αυξήσει ή νά μειώσει τόν ρυθμό ωοτοκίας της. Εάν μειωθούν απότομα οι εισερχόμενες τροφές γιά κάποιο λόγο, παρατηρήται, οι εργάτριες νά τρώνε σκουλικάκια ή αυγά,ρυθμίζοντας έτσι τήν ποσότητα τού γόνου.

  Μικρά σμήνη,μέ λίγο πληθυσμό,βασίζονται για  τήν ανάπτυξη τού γόνου τους στά αποθέματα μελιού πού βρίσκονται στήν κυψέλη.Χρησιμοποιούν δέ όλες τίς εισερχόμενες τροφές  γιά τήν ανάπτυξη γόνου καί κατασκευή κηρηθρών.

 Εχουν περισσότερο γόνο σέ σχέση μέ τόν πληθυσμό,καί χρειάζεται νά μένουν εντός τής κυψέλης περισσότερες μέλισσες γιά τήν διατήρηση τής θερμοκρασίας καί ανάγκες του γόνου.Οσο τά σμήνη μεγαλώνουν σέ πληθυσμό, τόσο η αναλογία αλλάζει,ο πληθυσμός μεγαλώνει καί λιγοστεύει ο γόνος,σιγά σιγά ελατώνεται καί η γέννα τής βασίλισσας.Περισσότερες μέλισσες ελευθερώνονται από τά καθήκοντα τής κυψέλης καί γίνονται συλλέκτριες γιά τήν αποθήκευση μελιού.

 Εχοντας μεγάλους πληθυσμούς τήν εποχή τής νεκτεροέκκρισης,(από συλλέκτριες μέλισσες!!!.. όχι απλά πληθυσμούς), ο μελισσοκόμος μπορεί νά επωφεληθεί ,καί νά μαζέψει μεγάλες ποσότητες μελιού. Νά όμως που τότε είναι καί η εποχή τής σμηνουργίας,πού άν σμηνουργήσει ένα σμήνος,τότε αυτό πού μαζεύει θά πρέπει νά τό καταλαλώσει γιά ανάπτυξη πληθυσμού, καί δέν θά αφήσει καθόλου περίσευμα γιά τόν μελισσοκόμο.....

Η ουσία λοιπόν στή μελισσοκομία είναι, νά έχουμε μεγάλους πληθυσμούς τήν κατάλληλη εποχή γιά τήν συλλογή τής κύριας ανθοφορίας,(αυτό τό γνωρίζει πολύ καλά τό βιολογικό ρολόϊ τής μέλισσας), αλλά παράλληλα νά γνωρίζουμε κι 
εμείς τούς τρόπους αποφυγής τής σμηνουργίας.

Πάντα θά υπάρχουν καί σμήνη πού θά σμηνουργούν.                                 
  Γιά νά επιτευχθεί η μέγιστη συλλογή μελιού,τά σμήνη θά πρέπει νά αναπτυχθούν καί νά ειναι έτοιμα πρίν τήν κύρια ανθοφορία. Επειδή από αυγό γιά νά γίνει εργάτρια συλλέκτρια χρειάζεται 6 εβδομάδες, η προπαρασκευή τών σμηνών πού θά κάνουν τή συλλογή, καί η  αύξηση τού πληθυσμού τους, ξεκινάει  6-8 εβδομάδες πρίν τήν νεκταροέκκριση,καί όχι κατά τήν νεκταροέκκριση.Τότε από ανάπτυξη, καί πληθυσμό είναι πλέον αργά......

Stimulative feeding.
Many of the greats of beekeeping have decided this is not productive:

"The reader will by now have drawn the conclusion that stimulative feeding, apart from getting the foundations drawn out in the brood chamber, plays no part in our scheme of bee-keeping. This is in fact so." --Beekeeping at Buckfast Abbey, Brother Adam

"Very many, at the present time, seem to think that brood rearing can be made to forge ahead much faster by feeding the bees a teacupful of thin sweet every day than by any other method; but from many experiments along this line during the past thirty years I can only think this a mistaken idea, based on theory rather than on a practical solution of the matter by taking a certain number of colonies in the same apiary, feeding half of them while the other half are left "rich" in stores, as above, but without feeding and then comparing "notes" regarding each half, thus determining which is the better to go into the honey harvest...results show that the "millions of honey at our house" plan followed by what is to come hereafter, will outstrip any of the heretofore known stimulating plans by far in the race for bees in time for the harvest." --A Year's work in an Out Apiary, G.M. Doolittle.

"Probably the single most important step in management for achieving colony strength, and one most neglected by beekeepers, is to make sure the hives are heavy with stores in the fall, so that they emerge from overwintering already strong early in the spring" --The How-To-Do-It book of Beekeeping, Richard Taylor

"The feeding of bees for stimulating brood-rearing in early spring is now looked upon by many as of doubtful value. Especially is this true in the Northern States, where weeks of warm weather are often followed by 'Freeze up.' The average beekeeper in the average locality will find it more satisfactory to feed liberally in the fall-- enough, at least so that there shall be sufficient stores until harvest. If the hives are well protected, and the bees well supplied with an abundance of sealed stores, natural brood rearing will proceed with sufficient rapidity, early in the spring without any artificial stimulus. The only time that spring feeding is advisable is where there is a dearth of nectar after the early spring flow and before the coming of the main harvest." --W.Z. Hutchinson, Advanced Bee Culture

"While it is often advocated that stimulative feeding be resorted to early, in order to build the colonies up to a sufficient strength, the author inclines to the belief that colonies in two stories will build up just as rapidly if there is an abundance of sealed honey in the hive, as is possible with stimulative feeding. Sometimes it seems that uncapping a portion of the honey has a stimulating effect, but feeding in small quantities, for the purpose of stimulating the bees to greater activity, rarely seems necessary..."--Frank Pellett, Practical Queen Rearing